Karekök Metodu İle Asal Sayı Testi

Karekök Metodu İle Asal Sayı Testi

Asal sayıları tespit etmenin onlarca farklı yolu var. En pratiği “karekök metodu” diyebiliriz. Çünkü bu yöntem sayesinde her sayıyı tek tek bölmekle uğraşmak zorunda kalmıyoruz. Sadece kareköküne kadar olan bölenlere bakmak yeterli oluyor. Yani 1000 gibi büyük bir sayıyı ele alırken 1000’e kadar uğraşmak yerine sadece 31’e kadar kontrol etmemiz yeterli. Hem zamandan tasarruf sağlıyor hem de asal sayı testini çok daha kolay hale getiriyor.

Peki bu fikrin nereden çıktığını merak ettiniz mi? Aslında kökleri Antik Yunan’a kadar gidiyor. MÖ 300 civarında yaşayan ünlü matematikçi Öklid, Elementler adlı eserinde asal sayıların özelliklerini incelerken bu mantığın temelini atmış. Daha sonra Eratosthenes’ in Eleği gibi yöntemlerle asal sayı bulma işi sistematik hale getirilmiş. Günümüzdeyse bu yöntem “trial division” adıyla biliniyor ve bilgisayarların ilk dönemlerinde en basit asal sayı algoritmalarından biri olarak kullanılmış. Yani düşündüğünüzden çok daha köklü bir geçmişi var.

İçindekiler

Örnek

97 sayısını ele alalım.

  1. İlk başta 97 hangi iki tam kare sayı arasındadır diye inceleriz. 81 ile 100 arasındadır. 100’e çok yakın olduğu için 97’nin karekökü yaklaşık olarak 9,8 diyebiliriz.
  2. Yani 97 asal değilse, mutlaka 2 ile 9 arasındaki asal sayılardan birine bölünebilmelidir. Şimdi bu aralıktaki asal sayıları kontrol ederiz: 2, 3, 5, 7.
  3. 97 bu sayıların hiçbirine bölünmediği için asal olduğu anlaşılır.

Örnek

237 sayısını ele alalım.

  1. İlk başta 237 hangi iki tam kare sayı arasındadır diye inceleriz. 225 ile 256 arasındadır. 225’e daha yakın olduğu için 237’nin karekökü yaklaşık olarak 15,4 diyebiliriz.
  2. Yani 237 asal değilse, mutlaka 2 ile 15 arasındaki asal sayılardan birine bölünebilmelidir. Şimdi bu aralıktaki asal sayıları kontrol ederiz: 2, 3, 5, 7, 11, 13.
  3. 237 sayısı 3’e bölünebilmektedir. O halde 237 sayısı asal değildir.

Bu yöntemle her sayıyı test etmek zorunda kalmadan yalnızca kareköküne kadar olan asal sayılarla bölünebilirlik kontrolü yaparak, asal olup olmadığını daha hızlı öğrenmiş oluruz. 

İlginizi Çekebilir

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Başa dön tuşu
Powered by Scott Ajans Logo Scott Ajans